Zapalenie uchyłków jelita grubego – co to jest, jak leczyć?

Choroba uchyłkowa jest jednym z najczęstszych schorzeń jelita grubego w populacjach zachodnich. W większości przypadków przebiega bezobjawowo, ale może też doprowadzić do poważnych powikłań. Główną przyczyną uchyłków jelita grubego jest dysbioza (zaburzenia mikrobioty jelitowej), dlatego najważniejsze w leczeniu jest przywrócenie i utrzymanie eubiozy.

Ten artykuł czytasz w ramach płatnej subskrypcji. Twoja prenumerata jest aktywna

Uchyłki jelita grubego to niewielkie, workowate uwypuklenia błony śluzowej i podśluzowej na zewnątrz światła jelita.

Mogą występować w każdej części jelita grubego, ale najczęściej znajdują się w esicy. Do ich rozwoju dochodzi z wiekiem pod wpływem wielu czynników (genetyczne, endoskopowe, dietetyczne).

W szóstej dekadzie życia co druga osoba ma uchyłki, a po 80. r.ż. nawet 80 proc. populacji.

Uchyłkowatość jelita grubego jest chorobą nieuleczalną, zatem trwającą całe życie. Nie można jej wyleczyć farmakologicznie ani operacyjnie, ponieważ trzeba by usunąć całe jelito grube, a to naraża pacjenta na inne objawy i częściej przynosi więcej szkody niż pożytku.

Badania epidemiologiczne jednoznacznie wskazują na wzrost częstości występowania uchyłkowatości jelita grubego w populacjach całego świata. Problem ten jest szczególnie zauważalny w krajach rozwiniętych, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Europie Zachodniej.

Uchyłki jelita grubego – postaci choroby uchyłkowej

“Jeszcze kilka lat temu nie było wyraźnego rozgraniczenia między różnymi postaciami choroby. Co więcej, nierzadko tłumaczyliśmy pacjentom, że uchyłki to nic groźnego, taka ich uroda. Dopiero w 2015 r. kolejne edycje wytycznych międzynarodowych uporządkowały różne postaci choroby uchyłkowej” – przypomina dr n. med.

Anna Pietrzak z Katedry i Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego działającego w obrębie Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.

Dr Pietrzak jest główną autorką “Polskiego konsensusu interdyscyplinarnego dotyczącego diagnostyki i leczenia choroby uchyłkowej okrężnicy” (2015).

Obecnie, zgodnie z przyjętą nomenklaturą, w zależności od danych klinicznych i wyników badań, wyróżnia się:

• uchyłkowatość bezobjawową,
• objawową niepowikłaną chorobę uchyłkową (ONChU),
• niepowikłane zapalenie uchyłków,
• powikłane zapalenie uchyłków.

“Do rozpoznania postaci bezobjawowej z reguły dochodzi przypadkowo, w trakcie kolonoskopii bądź badań obrazowych, np. tomografii komputerowej, wykonywanych z innych wskazań. Uchyłkowatość bezobjawowa nie wymaga leczenia ani monitorowania. Można jedynie zalecać pacjentom zrównoważoną dietę, bogatą w błonnik rozpuszczalny” – wyjaśnia dr Pietrzak.

Objawy choroby uchyłkowej

“Jeżeli do zmian, które nie są aktywne zapalnie, dochodzą objawy gastrologiczne, takie jak nawracający, łagodny ból brzucha, wzdęcia, zmienny rytm wypróżnień, a parametry zapalenia nie będą podwyższone albo jedynie bardzo dyskretnie (górna granica normy), do tego w kolonoskopii czy w badaniach obrazowych stwierdza się np. usztywnienie esicy, pogrubienie jej ściany, ale nie widać aktywnych zmian zapalnych, to można rozpoznać objawową niepowikłaną chorobę uchyłkową” – mówi specjalistka.

Warto pamiętać, że kolonoskopia nie służy do rozpoznawania uchyłków, a w okresach zaostrzeń choroby jest wręcz przeciwwskazana w obawie o powikłania. Badaniami z wyboru są badania obrazowe, przede wszystkim tomografia komputerowa.

Rokowanie w objawowej niepowikłanej chorobie uchyłkowej jest pomyślne, przebieg naturalny łagodny, a powikłania stwierdza się u niewielkiego odsetka chorych.

“Jeżeli do wcześniej wymienionych dołączą się objawy zapalenia (leukocytoza, podwyższone parametry stanu zapalnego), mogą się pojawić wskaźniki świadczące o niewydolności poszczególnych narządów (ale też dyskretne), zmiany zapalne będą widoczne w badaniach obrazowych, to mówimy o niepowikłanym zapaleniu uchyłków” – kontynuuje dr Pietrzak.

“Z kolei jeżeli w badaniach laboratoryjnych podwyższone są wszystkie wykładniki zapalenia (OB, CRP, leukocytoza z przewagą neutrocytów i kalprotektyna w stolcu), do tego dołączą się cechy ciężkiej, przetrwałej niewydolności narządowej (nerki, płuca), a wyniki badań dodatkowych wskazują na powikłania – w tomografii komputerowej będą widoczne: duży ropień (powyżej 5 cm), przetoki/perforacja czy wręcz objawy zapalenia otrzewnej – będzie to wskazywać na powikłane zapalenie uchyłków” – mówi specjalistka. Rokowanie w zapaleniu uchyłków zależy od przebiegu choroby. Powikłania zdarzają się rzadko, ale w ostatnich latach nastąpił wzrost ich częstości.

Uchyłki jelita grubego a charakterystyczny ból zlokalizowany

Ból trzewny, z trudną do umiejscowienia lokalizacją, rozlany, jest charakterystyczny dla zespołu jelita drażliwego czy dyspepsji czynnościowej.

“Jeżeli pacjent jest w stanie wskazać palcem miejsce bólu: w lewym dole biodrowym, to z częstością siedem razy większą niż inne schorzenie będzie to choroba uchyłkowa.

Ból ten może się utrzymywać tygodniami, po czym następuje wielomiesięczny, a nawet wieloletni okres bezobjawowy. Jeżeli do zlokalizowanego bólu w lewym dole biodrowym dołącza się biegunka, to taka konstelacja objawów u osób po 60. r.ż.

10 razy częściej niż w jakiejkolwiek innej chorobie, zdarza się w chorobie uchyłkowej” – tłumaczy dr Pietrzak.

Jak zaznacza specjalistka, co druga osoba z już rozpoznaną chorobą uchyłkową będzie miała kolejne nawroty. Jest to bowiem choroba przewlekła, której nie można wyleczyć, jedynie doprowadzić do jak najdłuższej remisji.

Choroba uchyłkowa jest najczęstszym gastroenterologicznym powodem hospitalizacji. Z jej przyczyny jest w Polsce hospitalizowanych rocznie ok. 18 tys. pacjentów, a liczba chorych trafiających do szpitala rośnie z roku na rok.

Przyczyny choroby uchyłkowej

Od niedawna wiadomo, że choroba uchyłkowa jest chorobą dziedziczoną. Odkryto geny odpowiedzialne za jej pojawienie się. Na rozwój choroby – powstanie uchyłków i objawów – mają też wpływ zmiany w mikrobiocie.

“Chociaż uchyłków jeszcze nie widać, skład mikrobioty się zmienia. To oznacza, że nawet jeśli wytniemy zmieniony uchyłkowo fragment jelita, to i tak nieprawidłowa mikrobiota pozostanie i będzie działać niekorzystnie. To się będzie przekładało na powstanie nacieków zapalnych, a zatem nieodwracalną przebudowę ściany całego przewodu pokarmowego” – wyjaśnia dr Pietrzak.

Leczenie choroby uchyłkowej

Celami leczenia objawowej niepowikłanej choroby uchyłkowej są:

• opanowanie dolegliwości,
• modyfikacja mikrobioty (przywrócenie eubiozy),
• prewencja nawrotów,
• ograniczenie powikłań.

W leczeniu łagodnych i umiarkowanych postaci wystarczą modyfikacje dietetyczne, czyli suplementacja błonnika rozpuszczalnego oraz dieta łatwostrawna. Do niedawna zalecano również antybiotyki ogólnoustrojowe. Obecnie istnieją dowody na brak skuteczności antybiotykoterapii, leczenia chirurgicznego i stosowania mesalazyny.

Natomiast dowody na skuteczność rifaksyminy i błonnika rozpuszczalnego w objawowej niepowikłanej chorobie uchyłkowej oraz w zapobieganiu nawrotom są niepodważalne.

Najwięcej kontrowersji u lekarzy budzi odstąpienie od antybiotykoterapii w ONChU i w łagodnym niepowikłanym zapaleniu uchyłków. Dane z badań naukowych potwierdzają zasadność takiego postępowania już od lat.

Ostatecznym potwierdzeniem były wyniki prospektywnego wieloośrodkowego badania DIABOLO. Włączono do niego 528 pacjentów leczonych antybiotykami bądź obserwowanych.

Jego wyniki nie wykazały różnic dotyczących odsetka wyleczonych, czasu leczenia i częstości nawrotów oraz powikłań w zależności od sposobu postępowania.

“Wyniki te potwierdził przegląd systematyczny i metaanaliza z 2018 r. obejmująca osiem badań, w sumie 2469 pacjentów.

Okazało się, że odsetek powikłań i nawrotów jest dokładnie taki sam, bez znaczenia, czy podajemy antybiotyk, czy nie.

To oznacza, że pacjenci z niepowikłanym zapaleniem uchyłków mogą być leczeni ambulatoryjnie bez zastosowania antybiotyków ogólnoustrojowych” – komentuje dr Pietrzak.

Uchyłki jelita grubego – leczenie chirurgiczne nie jest zalecane rutynowo

Do niedawna uważano również, że po drugim nawrocie stanu zapalnego pacjent wymaga interwencji chirurgicznej.

“Zakładaliśmy, że kolejne zapalenie może przynieść następne powikłania i w związku z tym taki chory kierowany był do interwencji chirurgicznej” – przypomina dr Pietrzak.

“68 badań z udziałem pacjentów z różnymi postaciami zapalenia uchyłków pokazało, że kolejny powikłany nawrót po pierwszym nawrocie jest zdecydowanie rzadszy niż objawy przewlekłe po resekcji, które dotyczą nawet 1/4 chorych.

W związku z tym żadne wytyczne nie zalecają rutynowego leczenia operacyjnego nawrotowego zapalenia uchyłków.

Należy jednak podkreślić, że decyzja dotycząca konieczności operacji zawsze powinna być zindywidualizowana” – mówi dr Pietrzak.

Uchyłki jelita grubego – zapobieganie nawrotom

• W celu zapobiegania nawrotom zapalenia zaleca się rifaksyminę, natomiast mesalazyna nie jest rekomendowana w tym wskazaniu.
• “Badania z mesalazyną, które miały doprowadzić do jej rejestracji w zapaleniu uchyłków, nie doprowadziły do tego, bo nie wykazały przewagi tego leku nad placebo” – przypomina dr Pietrzak.
• Rifaksymina i błonnik rozpuszczalny stosowane w objawowej niepowikłanej chorobie uchyłkowej czy też zapaleniu działają wieloczynnikowo – na zmiany w mikrobiocie, na przewlekłe zapalenie, a także nieprawidłową motorykę jelit.

Rifaksymina powinna być podawana cyklicznie, czyli przez 7 dni – 3 tygodnie przerwy, 7 dni – 3 tygodnie przerwy i tak do 24 miesięcy. Dla przywrócenia i podtrzymania eubiozy konieczne jest leczenie wielomiesięczne, nie można po pierwszym cyklu pochopnie odstawiać leku. Najnowsze badania wskazują na skuteczność i bezpieczeństwo nawet 8-letniej terapii.

Maślan sodu w uchyłkach jelita grubego

Mając na uwadze przewlekły charakter choroby, narastające obawy lekarzy i pacjentów o bezpieczeństwo długotrwałego leczenia chemicznego i tendencje do powrotu do medycyny opartej na składnikach naturalnych, warto wspomnieć o preparacie, który zyskuje coraz więcej uznania w leczeniu różnych chorób jelit (także choroby uchyłkowej), czyli o maślanie sodu.

Pełni on szczególną funkcję w organizmie człowieka. Przede wszystkim jest głównym substratem energetycznym (źródłem energii) dla kolonocytów.

Prowadzi do zmniejszenia przepuszczalności komórek dzięki zwiększeniu produkcji białek ścisłych oraz do zwiększenia produkcji śluzu. Dzięki temu wywiera efekt troficzny, stymulujący regenerację i gojenie uszkodzonego nabłonka jelitowego.

Pierwsze badania, oceniające jego skuteczność w chorobie uchyłkowej, wypadły bardzo korzystnie, a kolejne są w toku.

Maślan stosuje się w łagodzeniu objawów i zapobieganiu nawrotom choroby. Można go przyjmować długotrwale, należy jednak zwrócić uwagę na dwie kwestie. Przede wszystkim skuteczność maślanu jest dawkozależna. Do tej pory w badaniach in vitro i in vivo wykazano skuteczność dawki około 900 mg/d.

Dlatego też minimalne dawkowanie powinno wynosić 3 x 300 mg. Jeszcze ważniejsza jest kwestia zabezpieczenia maślanu przed jego zużyciem tuż po spożyciu, we wcześniejszych partiach przewodu pokarmowego.

Tylko specjalna formulacja i zabezpieczenie maślanu otoczką umożliwiają jego dotarcie do jelita grubego, w którym ma pełnić funkcję leczniczą.

Skuteczności innych preparatów naturalnych – roślinnych czy probiotycznych – nie udowodniono i na razie nie mają one zastosowania w chorobie uchyłkowej.Zalecenia dietetyczne mają istotne znaczenie

Uchyłki jelita grubego – dieta

Dr Anna Pietrzak podkreśla, że wydając zalecenia pacjentowi, koniecznie należy zwrócić uwagę na dietę. Na szczęście coraz więcej osób jest świadomych jej wpływu na rozwój i przebieg różnych schorzeń.

W chorobie uchyłkowej zalecenia dietetyczne mają istotne znaczenie. Niezależnie od postaci choroby, ważne jest ograniczenie czerwonego (szczególnie nieprzetworzonego) mięsa, ponieważ wykazano, że zwiększa ono ryzyko stanu zapalnego uchyłków.

Nie potwierdzono szkodliwego wpływu jedzenia ziaren i orzechów, przed którymi kiedyś przestrzegano z obawy o utknięcie ich w świetle uchyłka.

Nie udowodniono, aby miało to jakiekolwiek znaczenie, oczywiście, o ile produkty te są spożywane z umiarem.

Za to otręby, ziarna, warzywa strączkowe, czyli tzw. błonnik nierozpuszczalny, pęczniejąc w świetle okrężnicy, może prowadzić do impakcji stolca (zatkania jelita twardą masą). U osób z uchyłkami, ale także np.

u pacjentów z zaparciem czy wzdęciem, nie powinno się ich zalecać rutynowo. Zaleca się za to tzw. błonnik rozpuszczalny, zawarty w świeżych warzywach i owocach oraz w ziołach i żywności specjalnego przeznaczenia.

Szczególnie jeden preparat jest wart uwagi, ponieważ jako jedyny w Polsce był badany w chorobie uchyłkowej, wykazując istotną statystycznie poprawę jakości życia i wypróżnień względem terapii standardowej.

Ponadto ma on unikatowy skład, zawiera bowiem arabinogalaktan oraz laktoferynę. Arabinogalaktan to dwucukier szczególnie silnie działający prebiotycznie (zwiększa liczbę endogennych dobrych bakterii) oraz zwiększający produkcję endogennego kwasu masłowego.

Z kolei laktoferyna działa immunomodulująco — przeciwdrobnoustrojowo i przeciwzapalnie.

Strategie zachowawczego leczenia różnych postaci choroby uchyłkowej [63−68, 72]

przewiń, aby zobaczyć całą tabelę

Postać choroby	Bezobjawowa uchyłkowatość	Objawowa niepowikłana choroba uchyłkowa	Niepowikłane zapalenie uchyłków łagodne i umiarkowane	Niepowikłane zapalenie uchyłków ciężkie, nieleczące się, szczególne grupy chorych
Główne objawy	Brak, rozpoznanie przypadkowe w trakcie diagnostyki z innych przyczyn	Nawracające bóle brzucha, wzdęcie, zmienny rytm wypróżnień. Wyniki badań dodatkowych (poza stężeniem kalprotektyny w stolcu) – prawidłowe	Silny, długotrwały ból brzucha (lewy dolny kwadrat), gorączka i inne objawy ogólne. Wyniki badań dodatkowych (obrazowe i laboratoryjne) – nieprawidłowe	Silny ból brzucha, wysoka gorączka, upośledzenie perystaltyki, zaburzenia wodno-elektrolitowe, hemodynamiczne
Leczenie przyczynowe	Bez leczenia	Rifaksymina cyklicznie Leki rozkurczowe (antycholinergiczne) Leki przeciwbólowe	Leczenie ambulatoryjne Leki rozkurczowe (antycholinergiczne) Leki przeciwbólowe Leki przeciwgorączkowe Bez antybiotyków lub antybiotyki doustne	Leczenie szpitalne Leki rozkurczowe (antycholinergiczne) Leki przeciwbólowe Leki przeciwgorączkowe Antybiotyki dożylne 7-10 dni, następnie doustne 7-10 dni (ambulatoryjnie) HDCz w dawce profilaktycznej Nawodnienie i.v.
Dieta	Bogata w błonnik rozpuszczalny	Bogatobłonnikowa Ograniczenie:  czerwonego mięsa, alkoholu	Dieta łatwostrawna, półpłynna i płynna Nawodnienie	Ścisła W lżejszych przypadkach -płynna
Modyfikacje stylu życia	Zwiększenie aktywności fizycznej	Redukcja masy ciała Zwiększenie aktywności fizycznej Zaprzestanie palenia	Zwolnienie lekarskie Odpoczynek Tryb łóżkowo-fotelowy	Hospitalizacja Tryb leżący
Zapobieganie nawrotom (łącznie z modyfikacjami stylu życia)	Nie dotyczy	Rifaksymina cyklicznie (wszystkie objawy) Mesalazyna (ból)	Rifaksymina cyklicznie	Rifaksymina cyklicznie

HDCz – heparyny drobnocząsteczkowe; i.v. – dożylnie

Uchyłkowatość jelita grubego

Wyróżnia się dwa typy uchyłków jelita grubego:

• uchyłki prawdziwe,
• uchyłki nabyte.

Uchyłki prawdziwe to wrodzone wpuklenia wszystkich warstw ściany jelita grubego. Nabyte uchyłki jelita grubego to wpuklenia błony śluzowej jelita przez jego błonę mięśniową. Przybierają one postać „kieszonek”, w których może dochodzić do zalegania treści jelitowej. Występują najczęściej w esicy– odcinku jelita grubego poprzedzającym na jego przebiegu odbytnicę.

Stosowane w problemach z jelitami

Powstawaniu uchyłków rzekomych sprzyja dieta ubogobłonnikowa – spożywanie zbyt małej ilości produktów zawierających nierozpuszczalny błonnik, takich jak warzywa, owoce czy otręby.

Wspomniana dieta w połączeniu z siedzącym trybem życia sprzyja powstawaniu zaparć i zwiększeniu ciśnienia panującego w świetle jelita. Ze względu na rozpowszechnienie takiego trybu życia w państwach wysoko rozwiniętych uchyłkowatość jelita zalicza się do chorób cywilizacyjnych.

Zapadalność na chorobę uchyłkową jelita grubego oraz jej powikłania wzrasta wraz z wiekiem.

Jakie objawy wywołuje obecność uchyłków jelita grubego?

W większości przypadków uchyłkowatość jelita grubego nie wywołuje żadnych objawów, a rozpoznanie ustala się na podstawie badań, takich jak kolonoskopia, wykonywanych z innych wskazań, na przykład w ramach programu badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego. Jeśli pojawią się objawy, mówimy o chorobie uchyłkowej jelita grubego. Mamy wówczas do czynienia z następującymi dolegliwościami:

• ból w lewym dolnym kwadrancie brzucha,
• wzdęcia,
• zaparcia,
• naprzemienne zaparcia i biegunki.

Jak leczyć chorobę uchyłkową jelita grubego?

W chorobie uchyłkowej niepowikłanej leczenie prowadzi się w warunkach ambulatoryjnych, czyli podczas wizyt w gabinecie lekarskim. Kluczowe znaczenie ma zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego.

Dostępne są mieszanki zawierające nasiona babki płesznik i łupiny babki jajowatej, stosowane przed śniadaniem i przed kolacją. Można również spożywać otręby w formie dodatku do jogurtów lub soków.

Jednocześnie z suplementacją błonnika w wyżej wymieniony sposób korzystne jest również zwiększenie spożywania warzyw i owoców.

Lekami stosowanymi w chorobie uchyłkowej są substancje o działaniu rozkurczowym oraz antybiotyk – ryfampicyna aplikowana w 7-dniowych cyklach raz w miesiącu. Ich stosowanie ma na celu zmniejszenie dolegliwości i ograniczenie ryzyka rozwoju powikłań.

Jakie powikłania grożą choremu na uchyłkowatość jelita grubego?

Najczęstszym powikłaniem uchyłkowatości jelita grubego jest ostre zapalenie uchyłków. Jest to stan zapalny, najczęściej biorący początek w jednym uchyłku, szybko szerzący się wzdłuż ściany jelita. Towarzyszy mu gorączka i ból o takiej samej lokalizacji, jak w chorobie uchyłkowej.

W badaniu przedmiotowym wyczuwa się opór i tkliwość w lewym dolnym kwadrancie brzucha. W badaniach laboratoryjnych obserwuje się podwyższenie wskaźników stanu zapalnego. W przebiegu zapalenia może dojść do wytworzenia ropnia, a nawet miejscowego zapalenia otrzewnej. W leczeniu stosuje się antybiotyki i restrykcje żywieniowe.

W niektórych przypadkach konieczna jest hospitalizacja.

Kolejnymi, rzadszymi powikłaniami są wspomniany już ropień i perforacja, czyli przerwanie ciągłości ściany jelita. Oba stany są przyczyną silnych dolegliwości, stanowią poważne zagrożenie dla pacjenta i wymagają pilnego leczenia operacyjnego, najczęściej związanego z usunięciem zajętego fragmentu jelita.

Uchyłki jelita mogą stanowić również źródło krwawień do światła przewodu pokarmowego. W znacznej większości przypadków są to krótkotrwałe, ustępujące samoistnie epizody. Przedłużające się lub obfite krwawienia wymagają leczenia początkowo endoskopowego, w czasie kolonoskopii lub w formie zabiegu wewnątrznaczyniowego. Wyjątkowo stosuje się leczenie chirurgiczne.

Obecność uchyłków sprzyja również powstawaniu niedrożności jelita. Jest to stan, w którym następuje zatrzymanie gazów i stolca. Przedłużająca się niedrożność może doprowadzić do poważnych konsekwencji, w tym nawet wstrząsu, dlatego wymaga leczenia chirurgicznego.

Jak zapobiegać rozwojowi uchyłków jelita grubego?

Kluczowe znaczenie w rozwoju uchyłkowatości jelita ma tryb życia, zatem jest to czynnik w pełni modyfikowalny. Co zmienić w codziennej rutynie? Zalecana jest dieta bogata w błonnik. Dodawanie do posiłków otrębów lub mieszanek błonnikowych z pewnością przyniesie korzystny efekt.

Warto również zwiększyć ilość spożywanych warzyw i owoców oraz produktów zbożowych. Kolejnym istotnym czynnikiem ochronnym jest aktywność fizyczna. Należy dbać o codzienne zażywanie ruchu dostosowanego do wieku i wydolności.

Istotne znaczenie ma również redukcja masy ciała, którą ułatwi przestrzeganie powyższych zasad.

Źródła:

• Bartnik W., Uchyłki jelita grubego, w: Interna Szczeklika 2017, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków,
• Mach T., Zapalenie uchyłków jelita grubego, w: Wielka Interna – Gastroenterologia, wyd. Medical Tribune.

Odpowiedzi na pytania naszych czytelników

Choroba uchyłkowa – GASTROMED Toruńskie Centrum Gastrologii, gastroskopia kolonoskopia w znieczuleniu

Choroba uchyłkowa jest schorzeniem, które powoduje powstanie malutkich kieszonek w ścianie przewodu pokarmowego, co może być zdiagnozowane i leczone przez gastroenterologa. Kieszonki te, nazywane uchyłkami, mogą pojawić się wszędzie, od przełyku do odbytu, ale najczęściej pojawiają się w jelicie grubym.

Same uchyłki nie powodują zwykle problemów ze zdrowiem, ale czasami dotyka je infekcja .

To z kolei może prowadzić do zapalenia uchyłków – choroby, która może być przyczyną silnego bólu brzucha, mdłości i gorączki.

Zapalenie uchyłków może również powodować inne poważne zaburzenia zdrowotne, w tym zapalenie otrzewnej, czyli zapalenie błony śluzowej wyściełającej jamę brzuszną.

Choroba uchyłkowa jest na ogół łagodna i dość często spotykana, i dotyczy ok. 30% osób powyżej 60-ego roku życia. Inne czynniki ryzyka to między innymi:

• palenie papierosów
• brak ćwiczeń fizycznych
• dieta o niskiej zawartości błonnika
• otyłość

Objawy choroby uchyłkowej

Większość osób mających chorobę uchyłkową nie jest tego świadoma. Często nie daje ona objawów i nie ma wpływu na proces trawienia. Niektórzy ludzie z chorobą uchyłkową mogą doświadczać wzdęć, skurczy brzucha, nagłego bólu, gorączki, biegunki lub zaparcia – tych samych objawów, które występują przy zespole jelita drażliwego.

Przyczyny choroby uchyłkowej

Choroba uchyłkowa zdarza się rzadko, jeśli dieta jest bogata w błonnik, zboża, owoce i warzywa, co doprowadziło naukowców i lekarzy do wniosku, że dieta uboga w błonnik powoduje, a przynajmniej przyczynia się, do powstania tego schorzenia. Sposób odżywiania się, który zawiera mało błonnika wymaga większego ciśnienia wewnątrz przewodu pokarmowego do przepychania jedzenia. Długie lata tego dodatkowego wysiłku prowadzą do powstania uchyłków.

Diagnozowanie choroby uchyłkowej

Większość ludzi z chorobą uchyłkową nie ma objawów, więc choroba ta jest zwykle odkrywana przez przypadek. Badania jelita grubego na obecność innych chorób przy użyciu zdjęcia rentgenowskiego z kontrastem barytowym lub badania przesiewowe, jak na przykład kolonoskopia, mogą ujawnić istnienie uchyłków.

Gastroenterolodzy zalecają regularne badania przesiewowe w kierunku raka okrężnicy po osiągnięciu 50-ego roku życia. Regularne kolonoskopie również mogą wykryć uchyłki.

Leczenie choroby uchyłkowej

Lekarze specjaliści zgadzają się, że najlepszym sposobem leczenia choroby uchyłkowej jest zapobieganie jej powstaniu.

Sposobem na to jest unikanie zatwardzeń i zaparć poprzez odżywianie się pokarmami o wysokiej zawartości błonnika oraz dużą ilością owoców i warzyw.

Taki sposób odżywiania ułatwia układowi trawiennemu jego pracę, przez co zapobiega zatwardzeniom i prowadzi do zdrowego jelita grubego.

Kiedy jednak uchyłki się już uformują, same z siebie nie znikną. Najprawdopodobniej, jeśli masz chorobę uchyłkową nie będziesz mieć objawów ani potrzebować leczenia.

Jeśli jednak masz symptomy – bóle brzucha, wzdęcia lub zatwardzenia/zaparcia – podstawowy plan leczenia będzie często polegał na zwiększeniu ilości błonnika w diecie. Alternatywą jest suplement błonnika w postaci tabletek lub proszku.

Lekarz specjalista może również przepisać leki zwiotczające mięśnie, żeby złagodzić skurcze w okrężnicy.

Jeśli nie jest leczona, choroba uchyłkowa może doprowadzić do zapalenia uchyłków. Możliwe powikłania to między innymi zapalenie, infekcja, krwawienie i niedrożność. Na szczęście choroba uchyłkowa nie powoduje raka.

Zapalenie uchyłków to poważniejsze zaburzenie, które powoduje miejscowy ból brzucha i tkliwość, nudności, gorączkę, wymioty, dreszcze lub zaparcia.

Lekarz specjalista może leczyć łagodne przypadki tego schorzenia doustnymi antybiotykami, jednak poważniejsze przypadki mogą wymagać pobytu w szpitalu i antybiotyków dożylnych.

W razie nawracających zapaleń uchyłków może być konieczna operacja w celu usunięcia części okrężnicy dotkniętej zmianami chorobowymi.

WAŻNE: Informacje tu zawarte stanowią jedynie wskazówki, a nie porady medyczne. Prosimy skonsultować się z odpowiednim lekarzem odnośnie swojego stanu zdrowia, gdyż tylko wykwalifikowany i doświadczony specjalista może dokonać trafnej diagnozy i zalecić odpowiednie leczenie.

Uchyłki jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie

Uchyłki jelita grubego (choroba uchyłkowa jelit), to choroba, która najczęściej obejmuje jelito grube, zwłaszcza jego dolną część zwaną esicą.

Schorzenie to należy do grupy chorób cywilizacyjnych, co znaczy, że dotyka częściej społeczeństw krajów bogatych, zaś prawie nie jest znane w krajach rozwijających się. Uchyłki jelita grubego pojawiają się najczęściej ok.

5-6 dekady życia – szacuje się, że może dotyczyć aż 1/3 populacji po 60 r.ż.

1. Uchyłki jelita grubego – przyczyny

Pod określeniem „uchyłek jelita grubego” należy rozumieć niewielkie wpuklenie błony śluzowej jelita w obręb jego błony mięśniowej, co tworzy charakterystyczną kieszonkę. Dużą ilość takich kieszonek na jelicie określamy mianem uchyłkowatości jelita grubego.

Powód tworzenia się uchyłków w ścianie jelita grubego nie jest całkowicie poznany. Istnieją teorie mówiące, że duży wpływ na powstawanie uchyłków jelita grubego może mieć dieta zawierająca niewielką ilość błonnika, czyli niestrawialnych włókien obecnych głównie w warzywach i owocach.

Niedobór błonnika prowadzi do zwolnienia pasażu treści pokarmowej przez jelito i wytwarzania niewielkiej ilości stolca.

Dochodzi do pobudzenia okrężnicy do nadmiernych skurczów, przerostu warstwy mięśniowej okrężnej i wzrostu ciśnienia panującego wewnątrz jelita.

To wysokie ciśnienie odpowiedzialne jest za wypychanie na zewnątrz błony śluzowej i w efekcie wytworzenie uchyłków.


2. Uchyłki jelita grubego – objawy i rozpoznanie

Choroba uchyłkowa przebiega najczęściej bez żadnych objawów i jest wykrywana przypadkowo, np. podczas badań diagnostycznych wykonywanych z innego powodu. Tylko w ok.

20-30% przypadków uchyłków jelita grubego mogą pojawiać się objawy, takie jak bóle w lewej dolnej części brzucha, zmiana rytmu wypróżnień, wzdęcia, zaparcie lub zaparcie naprzemienne z biegunką, możliwe jest przemijające zatrzymanie gazów i stolca.

Obecność uchyłków jelita grubego można stwierdzić w badaniu radiologicznym jamy brzusznej z wcześniejszym doodbytniczym podaniem kontrastu. Innymi metodami pozwalającymi zdiagnozować uchyłkowatość są tomografia komputerowa jamy brzusznej oraz kolonoskopia.

3. Uchyłki jelita grubego – leczenie

W przypadku niepowikłanych uchyłków jelita grubego zaleca się zwiększenie spożycia błonnika, np. w postaci otrębów (początkowo ok. 2 łyżek dziennie, co tydzień dawkę można zwiększać, dochodząc maksymalnie do 5-6 łyżek dziennie). Można też stosować leki rozkurczowe, choć ich skuteczność nie została udowodniona.

Najczęstszym powikłaniem choroby uchyłkowej jelita grubego jest ostre zapalenie uchyłków. Występuje ono u ok. 10-25% chorych. Zaczyna się zazwyczaj w jednym uchyłku, szybko jednak postępuje wzdłuż jelita, obejmując kolejne uchyłki. Objawia się zazwyczaj gorączką, bólem brzucha, złym samopoczuciem, uczuciem parcia na stolec, w kale może pojawić się krew.

Leczenie uchyłków jelita grubego polega na leżeniu w łóżku, stosowaniu antybiotyków i ścisłej diety przez ok. 7-10 dni. Do innych powikłań choroby uchyłkowej jelita grubego można zaliczyć perforację, czyli przedziurawienie jelita, ropień śródbrzuszny, niedrożność jelita oraz krwotok. Powikłania te zdarzają się rzadko, wymagają jednak leczenia operacyjnego.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

7 objawów zapalenia uchyłków jelita grubego. Jakie są naturalne środki zaradcze?

Zapalenie uchyłków jelita grubego to rodzaj zapalenia jelita grubego, które jest chorobą zapalną jelit. Jeśli nie jest leczone lub złagodzone, może prowadzić do poważnych powikłań, które mogą wymagać operacji.

Jak wspomniano wcześniej, objawy zapalenia uchyłków są bolesne. Łatwo je jednak zidentyfikować, jeśli wiesz, czego szukasz. Chociaż możesz już podejrzewać, że to jest to, na co cierpisz, zawsze powinieneś uzyskać profesjonalną diagnozę. Kiedy już znasz objawy, ważne jest, aby wiedzieć, jak je pokonać. Jeśli cierpisz na ten stan, niezbędna jest nauka łagodzenia objawów.

Czytaj też:Lewatywa z kawy – kto może ją wykonać?

Zapalenie uchyłków jelita grubego – objawy

Wśród objawów zapalenia uchyłków jelita grubego wyróżnia się:

• Stały ból przez kilka dni, najczęściej w dolnej lewej części brzucha, ale czasami też po prawej stronie
• Nudności i wymioty
• Gorączka
• Tkliwość brzucha
• Zaparcia
• Skurcze, które ustępują po wypróżnieniu lub oddaniu gazów
• Jasnoczerwona krew w stolcu.

Zapalenie uchyłków jelita grubego – czynniki ryzyka

Poniżej znajduje się kilka czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tego stanu:

• Wiek powyżej 40 lat
• Otyłość
• Palenie
• Siedzący tryb życia
• Dieta bardzo bogata lub bardzo uboga w błonnik
• Stosowanie leków, takich jak steroidy, opioidy, ibuprofen lub naproksen sodowy.

Czytaj też:Rak okrężnicy. „Najwyższy czas poważnie potraktować tę chorobę”

Zapalenie uchyłków jelita grubego – leczenie. Naturalne metody

Jak radzić sobie z zapaleniem uchyłków? Możesz rozważyć poniższe domowe środki zaradcze.

1. Płynna dietaKiedy objawy się nasilają, zaleca się stosowanie płynnej diety. Nie oznacza to, że możesz pić tylko wodę. Niektóre z opcji płynnych diet i napojów obejmują: wodę kawę herbatę sok owocowy bez miąższu napoje bezalkoholowe napoje sportowe rosół z kurczaka lub wołowiny galaretkę bez dodatku owoców. Po przejściu na dietę płynną ważne jest, aby stopniowo wracać do pokarmów stałych. Spowoduje to ponowne zaostrzenie objawów, jeśli nie zrobisz tego stopniowo.

• 2. Odpowiednie spożycie błonnika
• 3. Zwiększenie spożycia witaminy D
• 4. Używanie termoforu
• 5. Zwiększenie poziomu aktywności fizycznej
• 6. Picie wody
• 7. Zrzucenie nadmiaru kilogramów
• 8. Włączenie do diety probiotyków
• 9. Picie zielonej herbaty
• 10. Stosowanie olejków eterycznych

Ważne jest, aby twoja dieta zawierała zdrową ilość tego składnika odżywczego. Spożywanie zbyt dużej lub niewystarczającej ilości błonnika może spowodować zaostrzenie objawów lub ich pogorszenie. Jest tu bardzo cienka linia i musisz uważać, aby jej nie przekroczyć. Jeśli twoje spożycie błonnika jest zbyt duże, będziesz musiał przyjąć dietę zawierającą mniej tego składnika odżywczego. Niektóre z produktów o niskiej zawartości błonnika, które możesz wybrać, obejmują: owoce bez pestek i skórki gotowane warzywa bez pestek i skórki jajka nabiał biały chleb, makaron lub ryż specjalne płatki zbożowe gotowane czerwone mięso. Pamiętaj, że nawet jeśli próbujesz zmniejszyć spożycie błonnika, nadal potrzebujesz zdrowej ilości tego składnika odżywczego. Bez wystarczającej ilości błonnika możesz mieć zaparcia, co powoduje wybrzuszenie jelita. Może to zwiększyć szanse, że powstanie stan zapalny. Jeśli więc chcesz spożywać więcej błonnika niż obecnie, musisz znaleźć żywność, która zawiera go więcej. Niektóre z najpopularniejszych pokarmów bogatych w błonnik obejmują następujące opcje: warzywa ze skórką owoce ze skórką ziarna płatki zbożowe o wysokiej zawartości błonnika fasola soczewica migdały prażona kukurydza.Badania opublikowane przez National Institutes of Health pokazują, że wyższy poziom witaminy D może pomóc w objawach zapalenia uchyłków. Ci, którzy nie spożywają wystarczającej ilości witaminy D, stwierdzają, że ich objawy są gorsze. Zaleca się, aby dorośli spożywali około 15 mikrogramów wit. D dziennie, a wiele osób nie osiąga tego celu. Możesz zwiększyć poziom witaminy D poprzez ekspozycję na słońce, ale używaj kremu przeciwsłonecznego z filtrem SPF. Możesz też zwiększyć dzienne spożycie witaminy D, jedząc następujące pokarmy: tłusta ryba jajka ser żywność wzbogacona witaminą D, taka jak płatki zbożowe, mleko, margaryna lub sok pomarańczowy.Kiedy objawy zapalenia uchyłków stają się bolesne, można zastosować termofor, aby sobie pomóc. Jeśli go nie masz, możesz zamiast tego użyć butelki z gorącą wodą.Istnieje kilka powodów, dla których większa aktywność fizyczna może pomóc złagodzić bolesne objawy. Pierwszym powodem jest to, że ćwiczenia powodują, że organizm uwalnia endorfiny, które są naturalnymi środkami przeciwbólowymi. Innym powodem jest to, że ćwiczenia mają działanie przeciwzapalne, co zostało udowodnione w badaniu z 2019 roku. Aby były skuteczne, powinieneś poświęcić co najmniej dwie i pół godziny na ćwiczenia tygodniowo. Ćwiczenia nie muszą być wymagające. Istnieje wiele zajęć, które pomogą ci osiągnąć cele związane z ćwiczeniami. Obejmują one: spacery aerobik wodny pływanie taniec ogrodnictwo lub inna forma prac ogrodowych gra w tenisa jazda na rowerze.Jak wspomniano wcześniej, zdrowe spożycie błonnika jest ważne, jeśli chodzi o ten stan. Woda jest równie ważna, ponieważ współpracuje z niezbędnymi składnikami odżywczymi. Dzięki połączeniu błonnika i wody stolec stanie się miękki, co ułatwi mu przejście przez okrężnicę. Jeśli nie pijesz wystarczającej ilości wody, błonnik może spowodować zaparcia, zamiast działać na twoją korzyść.Otyłość może zwiększać ryzyko zachorowania na zapalenie uchyłków. Ponadto nadwaga może pogorszyć objawy. Osoby otyłe mają więcej tkanki tłuszczowej, która wydziela cytokiny, powodujące stan zapalny.Probiotyki zawierają dobre bakterie i dzięki temu pomagają zachować zdrowie przewodu pokarmowego. Możesz pozyskać probiotyki w postaci kapsułek, tabletek lub w postaci proszku. Probiotyki znajdują się również w jogurcie, więc jeśli produkty mleczne nie wpływają negatywnie na ciebie, jogurt jest dobrym rozwiązaniem.Ponieważ zielona herbata ma właściwości przeciwzapalne, może pomóc złagodzić objawy. Posiada również właściwości przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne, co dodatkowo zmniejsza stan zapalny. Właściwości przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne również zmniejszają ryzyko infekcji.Rozcieńczony olejek lawendowy stosowany miejscowo zapewnia ulgę w bólu. Rozpylony lub rozpuszczony w wodzie do kąpieli pomaga odprężyć się i zmniejszyć ból. Relaksacja może złagodzić objawy, a ulga w bólu pomoże ci poczuć się lepiej.Czytaj też:Przeszczep bakterii z jelit lekiem na koronawirusa? Nowatorskie badanie naukowców z WUM

Choroba uchyłkowa jelita grubego – przyczyny, objawy i diagnostyka

Jelito grube jest jednym z dłuższych narządów naszego organizmu. Jego długość może wynosić nawet do 2 metrów. To tu trafiają niestrawione w jelicie cienkim resztki pokarmów, które zostają zagęszczone przez bakterie, dzięki czemu dochodzi do produkcji kału.

W jelicie grubym zachodzi również proces wchłaniania wody i elektrolitów oraz produkcji i wydzielania śluzu nawilżającego nabłonek jelita. Mikroflora jelita grubego jest odpowiedzialna także za przyśpieszenie procesu trawienia poprzez produkcję niektórych witamin, takich jak m.in.

witamina K i B12. Niestety narząd ten narażony jest na wiele chorób. Najczęściej mówi się o nieswoistych chorobach zapalnych, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy mikroskopowe zapalenie jelita grubego.

Na jelito grube czyha jednak jeszcze jedno poważne zagrożenie – choroba uchyłkowa.

Czym różni się uchyłkowatość od choroby uchyłkowej jelita grubego?

Uchyłkowatość jak i choroba uchyłkowa jelita grubego charakteryzują się występowaniem uchyłków w jelicie, czyli uwypukleń będących przepuklinami ściany jelita. Przyczyna ich powstawania nie jest dokładnie znana. Sama, niedająca żadnych objawów obecność uchyłków u pacjenta nie jest groźna.

Stan taki nazywany jest uchyłkowatością bezobjawową. Uchyłkowatość w związku z bezobjawowym przebiegiem często diagnozowana jest przypadkowo, w trakcie kontrolnej kolonoskopii lub tomografii komputerowej.

Problem zaczyna się wtedy, gdy u pacjenta dojdzie do wystąpienia objawów, co związane jest ze stanem zapalnym uchyłków – mamy wtedy do czynienia z chorobą uchyłkową jelita grubego. Choroba uchyłkowa występuje przeważnie u osób powyżej 80.

roku życia, jednak w ostatnim czasie objawowa jej postać coraz częściej rozpoznawana jest także u ludzi młodych. Dodatkowymi czynnikami predysponującymi są także: mała aktywność fizyczna, palenie tytoniu i nieodpowiednia dieta.

Objawy choroby uchyłkowej jelita grubego

Objawy choroby uchyłkowej są różne w zależności od rodzaju choroby. Wyróżniamy m.in.:

• niepowikłaną objawową chorobę uchyłkową,
• łagodne i umiarkowane zapalenie uchyłków,
• ciężkie i powikłane zapalenie uchyłków.

Choroba uchyłkowa charakteryzuje się takimi objawami jak: nawracający lub przewlekły ból w lewym dole biodrowym, wzdęcia lub zmiana rytmu wypróżnień. W miarę rozwoju choroby może pojawić się również gorączka, nudności, wymioty, a także zatrzymanie gazów i stolca.

Powikłania choroby uchyłkowej jelita grubego

Nieleczona choroba uchyłkowa jelita grubego może prowadzić do ostrych i przewlekłych powikłań, które stanowią niekiedy wskazanie do leczenia operacyjnego. Najczęstszymi powikłaniami choroby uchyłkowej są:

• ropień wewnątrzbrzuszny,
• ropne zapalenie otrzewnej,
• perforacja jelita,
• krwotok jelitowy,
• zwężenia esicy i przetoki.

Diagnostyka choroby uchyłkowej jelita grubego

            Diagnostyka choroby uchyłkowej jelita grubego obejmuje badanie markerów stanu zapalnego oznaczanych z krwi i/lub badania obrazowe, takie jak USG, TK, MR.

Kolonoskopia nie jest wskazana w diagnostyce choroby uchyłkowej. Badanie to, przeprowadzone w ostrej fazie zapalenia uchyłków może powodować powikłania, takie jak np. perforacja (przedziurawienie) ściany jelita wziernikiem endoskopu.

Spośród markerów stanu zapalnego oznacza się przede wszystkim poziom CRP (białka ostrej fazy), ale przydatne zdaje się być także badanie stężenia kalprotektyny w kale. Powinno się przeprowadzić również diagnostykę różnicową z zespołem jelita drażliwego.

Jest to związane z podobieństwem objawów obu chorób.

Opracowano na postawie:

Pietrzak A., Standardy w leczeniu uchyłków jelita grubego. Medycyna po Dyplomie 2017; 3(251): 14–21.

Boli Cię brzuch i masz ciągłe zaparcia? Możesz mieć uchyłki jelita

Uchyłki jelita grubego to woreczki uwypuklające ścianę jelita, które powstają w wyniku wieloletniego stosowania diety ubogoresztkowej. Uchyłki należą do najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Często nie dają objawów i są wykrywane przypadkowo, zdarza się jednak, że są przyczyną bólu i ciężkich powikłań. Skąd się biorą uchyłki jelita i jak je leczyć?

Uchyłki jelita grubego to cienkościenne woreczki o średnicy ok. 1 cm, które uwypuklają ścianę jelita na zewnątrz. Uchyłki można porównać do kieszonek powstających ze ściany jelita. 

Uchyłki są najczęściej zlokalizowane w esicy (okrężnicy esowatej), zlokalizowanej po lewej stronie brzucha. Liczba uchyłków waha się od kilku do nawet kilkudziesięciu. 

Na objawową chorobę uchyłkową okrężnicy choruje papież Franciszek, który przeszedł z tego powodu operację.

Uchyłki jelita grubego: przyczyny

Uchyłki powstają pod wpływem podwyższonego ciśnienia w świetle jelita grubego. Wyższe ciśnienie oddziałuje na osłabione tkanki i wypycha je, tworząc charakterystyczną kieszonkę. Uchyłki tworzą się u osób dorosłych po latach stosowania diety ubogoresztkowej. Tego typu pokarm słabo wypełnia jelito, zwiększa w nim ciśnienie i powoduje pogrubienie ściany jelita. 

Ryzyko powstawania uchyłków rośnie z wiekiem, ale czynnikami ryzyka są również częste zaparcia, dieta uboga w płyny i błonnik, a także predyspozycje genetyczne.

Uchyłki jelita grubego: objawy

Uchyłki często pozostają bezobjawowe (nawet w 60 proc. przypadków) i wykrywane są przypadkowo podczas badań z innych wskazań.

Jeśli uchyłkom towarzyszą objawy, to taki stan nazywa się chorobą uchyłkową jelita grubego. 

Do typowych objawów choroby uchyłkowej jelita grubego zalicza się:

• bóle brzucha,
• wzdęcia,
• zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunka lub zaparcia),
• epizody zatrzymania stolca i gazów,
• gorączka,
• bolesny guz w lewej dolnej części brzucha.

Powikłana choroba uchyłkowa jelita grubego może przebiegać z:

• ostrym zapaleniem uchyłków,
• krwawieniem lub krwotokiem z uchyłków,
• przedziurawieniem ściany przewodu pokarmowego,
• ropniem jamy brzusznej,
• niedrożnością przewodu pokarmowego.

Objawy mogą wynikać z samej obecności uchyłków, ale także z utrzymującego się stanu zapalnego. 

Na co zwrócić uwagę?

Zaniepokoić powinny bóle brzucha, zwłaszcza po lewej stronie, którym towarzyszą zaparcia.

Uchyłki jelita grubego: diagnozowanie

Uchyłki można zdiagnozować podczas badania endoskopowego: kolonoskopii (przeciwwskazana u osób z podejrzeniem zapalenia uchyłków), a także podczas badań obrazowych jelit, takich jak wlew kontrastowy, USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.

Uchyłki jelita grubego: leczenie

Leczenie niepowikłanej choroby uchyłkowej jelita grubego polega przede wszystkim na zmianie nawyków żywieniowych, wprowadzeniu odpowiedniej diety, przede wszystkim zwiększeniu ilości błonnika w diecie i ilości spożywanych płynów. Stosuje się również leczenie farmakologiczne, głównie leki rozkurczowe, czasami antybiotyki.

Zapalenie uchyłków może być leczone szpitalnie leżeniem w łóżku, ścisłą dietą, odpowiednim nawodnieniem i antybiotykami. Inne powikłanie wymagają niestety leczenia operacyjnego. Wskazaniem do operacji jest również nawracanie uchyłków, nawet bez dodatkowych powikłań. 

Uchyłków nie da się wyleczyć, nawet operacja nie daje 100 proc. szans na całkowite pozbycie się uchyłków. Leczenie nakierowane jest na minimalizowanie objawów, poprawę jakości życia, unikanie powikłań.

Uchyłki jelita grubego: profilaktyka

Najlepszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka powstawania uchyłków jelita grubego jest stosowanie od dziecka diety bogatoresztkowej. 

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.